Boekenkast in Roemenië | Bibliotheca Sanctus Ladislaus VI

Niet aal mijn nieuwe aanwinsten hebben te maken met literatuur dan wel geschiedenis. Levend op het platteland, kom ik regelmatig het euvel tegen dat ik geen verschil zie tussen een havik en een buizerd, alsook de Roemeense vertaling ervan zo gauw bij de hand heb.
Aan het eind van elke maand, als mijn WIA binnenkomt, dan veroorloof ik mij altijd iets voor mezelf te kopen. Half januari had ik op de site van een antiquariaat een boekje in mijn favorietenlijstje gezet: Fauna României van I. Simionescu. Afgelopen week kreeg ik van het antiquariaat een mailtje dat bij bestellingen van minimaal 40 lei gedaan voor vrijdag twaalf uur gratis zouden worden bezorgd. Het door mij gewenst boek bedroeg slechts dertig lei, dus nam ik de gelegenheid te baat een tweede uitgave te zoeken. Ik kwam uit op een andere uitgave van Simionescu betreffende lagere diersoorten in Roemenië.
Donderdag besteld en vrijdag al in huis. Wat een luxe.

Siomionescu, I., Fauna României, 2e herziene druk, București, 1946

Siomionescu, I., Animalele inferiore din țară, București, 1933

Ion Th. Simionescu. Geboren op 10 juli 1873 in het dorpje Fântănele in het district Bacău. Overleden op 7 januari 1944 te București. Zijn ouders stierven toen Ion nog een klein kind was. Aldus geschiedde dat hij werd opgevoed door zijn oma van moeders kant te Botoșani. Studeerde in Wenen en in Iași geologie en paleontologie. Op zevenentwintigjarige leeftijd werd hij hoogleraar geologie aan de Universiteit van Iași, een positie die hij een kleine dertig jaar zou bekleden tot hij in 1929 een leerstoel paleontologie aanvaardde in București.
In 1940 tot aan zijn doord in 1944 was hij voorzitter van de Roemeense Academie, de Academia Română. Hij is auteur van vele publicaties over van alles en nog wat, zoals het plaatsje Tecuci, het land Abessinië, natuurlijk geologie en paleontologie en het dierenrijk. Voorwaar een belangrijk man dus. Evenzo belangrijk dat hij niet is vergeten door filatelisten.

Animalele inferiore din țara dat sinds gister in mijn boekenkast te vinden is, is niet een van de fraaiste exemplaren. Gevlekte omslag. Een in het boekblok terugkerende rechterbovenvouw. De katernen zijn aan elkaar geniet, dus zodra je het boek openslaat heb je al twee roestvlekken in het zicht. Op diezelfde Franse titel bevindt zich een grote, lichtgroene stempel met het opschrift Cassa Școalelor și a Culturi Poporulari. FĂRĂ PLATA. Nu se poate vinde. Opmerkelijk is de drukfout: “cassa” moet “casa” zijn. De Casa Școalelor și a Culturi Poporular — het Instituut van Scholen en Volkscultuur — is in 1937 opgericht om de Roemeense cultuur te bevorderen in een zevental districten, waaronder voormalige Roemeense districten als Hotin — nu onderdeel van de Ukraïne, alsmede Bălţi, Lăpuşna, Orhei, Tighina en Soroca — nu in Moldavië. Het stempel laat dus in de eerste plaats al een stukje geschiedenis van Roemenië zien, toen Roemenië nog Groot–Roemenië was — het koninkrijk in het Interbellum. Het “fără plata” betekent “zonder rekening”, derhalve een door de overheid gesubsidieerde uitbreiding van een bibliotheek. De laatste regel van het stempel is de boodschap dat het boek niet mag worden wederverkocht. Dat dat laatste door de tijd is achterhaald is slechts een voetnoot.
Op de titelpagina wordt de uitgever als Casa Școalelor vermeld, dus zonder de volkscultuur, maar wel met de toevoeging Bibliotheek ter bevordering van Wetenschap — Biblioteca de Popularizare a Științii.

Uit het voorwoord blijkt dat deze uitgave een onderdeel is van een serie van negen andere werken betreffende de fauna van Roemenië. Een serie die begon 1920 en met de uitgave die ik heb werd beëindigd in 1932. De auteur is er trots op dat van elk deel zo’n veertigduizend exemplaren zijn gedrukt: ‘[mijn boek] is in alle dorpsbibliotheken [te vinden]’, zo valt er te lezen. Met in totaal 1002 pagina’s en 374 afbeeldingen.

Het plaatje met de volstrekt lagere diersoort amoebe is er een in een rij van 35 plaatjes in dit boek.

Over de druk valt me verder op, dat de katernen handmatig moesten worden opengesneden door de bezitter. Op het bovenstaande plaatje is dat goed te zien.
Zoals te zien is op de omslag was de prijs 20 lei, een bedrag dat toentertijd gelijk stond aan 2 gram goud van 22 karaat.

Mijn tweede aanschaf van afgelopen week is een uitgave uit 1946. Roemenië is nog steeds een koninkrijk. De communisten zijn nog niet aan de macht, dat zou pas in de ochtend van 30 december 1947 gebeuren.
Slecht gebonden. veel hout in papier, zodat het behoorlijk gelig is. Op de Franse titelpagina is in handschrift te lezen dat het boek een cadeau betreft van Tante Anișoara, op 27 september 1946 in Iași. De eigenaar, of eigenaresse, is ook bekend. In fraai handschrift staat rechtsboven de naam “M. Moisil”.
De uitgever is voorzien van de welluidende naam Fundația Regală pentru Literatură și Artă — De koninklijke Stichting voor literatuur en Kunst. Behalve dat deze is opgericht in 1933 als voortzetting van de uitgeverij Cultura națională, kan ik er verder vrij weinig over vinden. Behalve dan dat op het uitgeverij–adres Bulevardul Lascar Catargi nummer 39 momenteel de ambassade van Iran is gevestigd.

Verder door het boek bladerend kom ik op de laatste bladzij aan de achterzijde een zestal zegels tegen. Met een totale waarde van 18.000 lei op naam van de Fundația Regală pentru Literatură și Artă. De betekenis ontgaat me volkomen. Ook na intensief speurwerk moet ik in het duister tasten. Helaas.

Het voorwoord lezende zie ik dat Simionescu de filoloog Alexandru Rosetti bedankt voor zijn redactie. Tevens wordt vermeld dat er driftig gebruik is gemaakt van Brehms Thierleben. — geen spelfout, edoch zo schreef men “Tier” in het Duits van voor de spellingshervormoing van 1901.
Het boek zelf is zeer uitgebreid. Het nodigt echt uit om te lezen en de namen te leren van de dieren hier in de omgeving. Het enige jammere is wel, dat de lynx op het omslag reeds op pagina 22 wordt doodgeschoten.