SVVHDB — CL Deel III

We gaan verder waar we gebleven waren. Eigenlijk niet helemaal. Ik neem jullie mee naar 12 mei. Zilele Târgumureșene — grofweg de Feestweek van Târgu Mureș. Een jaarlijks terugkerend festijn met optredens, markten met veel folklore, klassieke auto–rally’s en allerlei aan etniciteit gerelateerde activiteiten, zoals bij voorbeeld voor de Armeense Gemeenschap [La ora 18, Sala de conferinţe Optica Optofarm (strada Republicii nr. 5) va găzdui simpozionul cu tema „Caleidoscop armean - armeni în slujba ştiinţei şi a societăţii civice din Târgu-Mureş", organizat de Asociaţia Culturală Armeano-maghiară din Târgu-Mureş în colaborare cu Primăria.]. [Formaţiile EDDA şi HOLOGRAF vor evolua, de la ora 20, pe scena din Parcul Municipal.]. Ondanks het drukke bestaan vinden we heel af en toe tijd om er op uit te gaan. Niet dat we een nacht van huis kunnen zijn, maar een paar dagdelen is soms wel mogelijk. Zo togen we op 12 mei naar het Parcul Municipal — Gemeentepark om Holograf te zien. 

Dan Bitman met een been op de monitor

Holograf is de meest succesvolle rockgroep van Roemenië. Ergens in 1979 begonnen een aantal geologiestudenten met elkaar te  jammen in het Casa de Cultură a Studenților București — Cultuurhuis van de studenten uit Boekarest, dat nog steeds bestaat in die hoedanigheid.
Het hebben van een rockgroep was in die tijd tamelijk problematisch. Als je klaar was met je studie werd je door de Ceaușescu’s uitgezonden naar een arbeidsplek die zeer ver verwijderd lag van je geboorte– of woonplaats. Hoe die gasten van Holograf het voor elkaar gekregen heb ik niet kunnen achterhalen, maar op een of andere manier — zo ging dat in die dagen — kregen ze het voor elkaar een arbeidsplek in, of in de buurt van Pitești te krijgen. Dan Bitman, de huidige zanger, is de zanger sinds 1985.
Een ding wil ik niet onvermeld laten. In de dagen dat ik nog met mijn ex verkeerde, bleef ik soms langere tijd in Laslău. Vooral die periodes dat ik tussen twee banen in zat. Net als nu, was ook toen veel te bewerken op het land — die tijden zijn niet veranderd. Vaak werden er mensen ingehuurd om mee te helpen. Zo ook op een gegeven moment een vriend van de man van Bobi, de zus van mijn ex. Deze vriend kende ik alleen bij zijn bijnaam Cotabiță. In die tijd was ik nog niet zo thuis in het Roemeense. Met de taal radde ik mij wel, maar historie en cultuur... Ik vroeg hem naar het hoe en wat van zijn bijnaam. Hij vertelde dat in de communistische tijd hij tijdens hardop een lied van Holograf had gezongen. Op zich was het niet verboden om een lied van Holograf te zingen, maar wel tijdens je werk. Hij is zwaar gestraft voor dat vergrijp; een maand geen salaris. Sindsdien werd hij “Cotabiță” genoemd, naar de toenmalige zanger van Holograf, Gabriel Cotabiță.

Hoe dan ook, wat mijn broer al diverse malen was gelukt, het bijwonen van een concert van Holograf, was mij nooit mogelijk  gebleken. Tot die twaalfde mei van dit jaar. In mijn leven heb ik wat waardeloze concerten meegemaakt, Supertramp, Sex Pistols, Bob Dylan, Pogues, Einstürzende Neubauten... ...daar hoorde deze van Holograf zeer zeker niet bij, in de rangorde is–ie bij de eerste vijf van Kraftwerk, E. L. & P., Abyssinians en Philip Glass.
Ik citeer mijzelf wat ik onder bovenstaande foto schreef: Well a snapshot camera — even it is a Nikon — always remains a snapshot camera... ...anyhow the Zilele Târgumereșeni where wonderful. I saw the awesome Hungarian symphonic rockgroup Edda, but most of all my favorit Romanian band, Holograf! At a moment I stood within 10 m from Dan Bitman. And what a voice does Bitman sitill have!!! [Facebook 13 mei 2016].

Iets wat ik van mijn Roemeense Bucket List kan afvinken. Volgende stap is het kopen van een Dacia. Eerst even sparen.

---

Wat ik niet op mijn Roemeense Bucket List had staan toen ik hier naar toe emigreerde was het bewerken van het stuk land achter, tot aan de beek. Bovenstaande foto is van 24 mei. Het is nog niet echt goed te zien, maar de maïs, aardappelen en zonnebloemen beginnen langzamerhand op te komen. Planten die een maand er voren waren ingezaaid. Prachtig om te zien. Wat ik me eigenlijk niet zo had gerealiseerd is dat er best wel veel geld gaat inzitten. Ploegen, eggen, zaaien, vorens maken, de eerste bewerking met de hak, de tweede bewerking met de hak, insecticiden, herbiciden. Maar ja, straks wacht het uiteindelijke resultaat.

In het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aarde wederkeert,
dewijl gij daaruit genomen zijt; want gij zijt stof, en gij zult tot stof wederkeren.

Vorig jaar had ik betreffende stuk land in bruikleen gegeven aan Adrian. Die er vervolgens keurig paardenmest op uitstrooide. Zonder verklaring heeft hij nooit gebruik gemaakt van mijn in bruikleen gegeven land, noch heeft hij er huur voor betaald. Niet dat me dat wat uitmaakt, maar het land wel. Door de mest schoot vorig jaar het onkruid huizenhoog. Ondanks ploegen, herbiciden en wat dies meer zij, is het onkruid onverbeterlijk — rechts op de foto zie een rijtje zonnebloemen in wording, omgeven door gras. Een teken dat we in de herfst grovere middelen moeten gaan gebruiken om het land winterklaar te maken, zodat we volgend jaar de cyclus opnieuw kunnen beginnen, maar dan zonder enorme hoeveelheden onkruid.

Het arkadische leven, waar ik als achttiende eeuws letterkundige  — neent, ik ben nooit afgestudeerd, maar dat was wel mijn specialisatie — in een gemechaniseerde wereld, het kan er mee door.

Een week later begon alles anders...

Een alles omvattende regen die met wat tussenpozen dagen zou duren en in wisselende hoeveelheden, maar geen enkele keer als motregen.. Je kon geen kant op. Zelden laten we de honden in huis. Maar wat kon je anders doen dan de deur open houden. Johnnie kan heel zielig kijken, zo in de deuropening. Doutzen is stoïcijns. Op de entreetrap is voldoende.
Een keer hagelde het zelfs, maar gelukkig bleef alles wat groeit en bloeit en steeds weer boeit in moes– en akkertuin redelijk heel. Tot een week later.

Mijn FB–vriendin Goodenough uit Texas schreef me
dat Roemenië aardig de kant van Texas opgaat qua wateroverlast...

Bovenstaande foto’s zijn behalve wat oplichten van donkere gedeeltes verder onbewerkt. 3 juni half tien in de avond. Tanti aurica belt aan: ‘moet je kijken wat er bij jullie gebeurt’. Ik keek naar achter en zag het water fluks het land overstromen. De Sântioana, de beek die het grootste deel van het jaar een soms nauwelijks zichtbare waterloop is trad met bulderend geraas — ik kan nog steeds niet geloven dat zo’n beekje zo’n geluid maken kan — buiten de oevers, ons land op. Dat land dat we met zoveel liefde omgeven hebben...  ...en waar het water op 9 juni nog steeds niet helemaal verdwenen was.

Stel je voor dat hier een mini–camping stond...

Maïs, aardappelen, bonen met zoete maïs, zonnebloemen en ongebruikt.

Tot groot plezier van Doutzen en Johnnie was het water tot halverwege het omheinde stuk land gekomen, laarshoog. De avond van de overstroming hebben ze me laten zien wat rauzen op zijn honds. Ze gingen volledig los. En. De dagen erna nog een aantal keren. Positieve bijkomstigheid was het wegspoelen van de door de rui overbodige beharing. Voor ons betekende het dat we ruim anderhalve week niets hebben kunnen doen. Er is nog een poging gedaan de aardappels te besproeien tegen de Coloradokever, maar we zakten nog in de modder weg. Afgelopen zaterdag kwamen Feri met zijn zoon met paard en vorentrekker tussen de maïsrijen het grootste deel van het onkruid wegsnijden. Zwaar werk, want de aarde was nog steeds vochtig.

Het is vijftien juni. Het weer is prachtig. Het land staat vol met aangewaaide lijnzaadplanten — die gele bloemetjes op de foto. Tijd om de laarzen aan te trekken en de lijnzaad uit de grond te trekken, zodat de aardappels weer lucht krijgen. Het is niet goed te zien, maar achter die gele bloemen is zo’n vijftien meter door de overstroming verdwenen aardappelen te zien, een gat dus. Het zij zo.

Ook ik trek de laarzen aan. Waar ik fysiek mee kan helpen — en dat is eigenlijk niet zo veel — help ik mee. Een rij aardappelen — inclusief dat gat — en de rij zonnebloemen is van lijnzaad ontdaan. Isza nam de andere rij en maïs voor haar rekening. Raar is wel te noemen dat de rij zoete maïs met bonen vrijwel geen lijnzaad te verduren had.

Even rusten op de achter omgezaagde boom.

Ergens in de winter heeft een onverlaat hout willen halen van mijn land. Hij zaagde een boom om die evenwel te zwaar bleek. Derhalve heb ik een half–omgezaagde boom op het land die her en der toch weer bladeren heeft gekregen.

---

Door al die regen is de moestuin ook hevig aan onderhoud onderhevig. Het onkruid heeft het El Dorado gevonden. Nu nog zorgen dat het onkruid gaat hemelen.

Van links naar rechts: aubergines, amsoi met daarachter artisjokken, bonen en nog een rij bonen.
Rechtsvoor klaproos voor de maanzaadjes.
Helemaal achteraan courgettes.

De amsoi afgelopen februari als zaadjes in Nederland gekocht. De artisjokzaadjes kwam ik tegen in de winkel waar we altijd konijnenvoer en dergelijke kopen. De verkoopster vroeg me nog wat het eigenlijk voor groente is, want ze had nog nooit artisjokken gezien.

Idem.
Edoch is nu rechtsachter de aalbes en de citroenmelisse te zien (direct links  het konijnenhok).

Bij de palen groeien de tomaten.
Midden voor rooie biet.
Rechts wortel.

Diverse soorten sla, ook uit Nederland.
De lange sprieten zijn van de uien en de knofllook.
Tussendoor klaprozen.
Achteraan onze twee rozenstruiken.

Het is eveneens langzaamaan tijd om een en ander te oogsten. Het vele werk moet ons immers wel uiteindelijk dienen.

Links dragon, rechts citroenmelisse op tafel.

Gedroogde citroenmelisse is heerlijk om thee van te maken, maar is net zo goed te gebruiken in visgerechten, of een omelet. De dragon gaat in potten met water en azijn om te worden ingemaakt. We hebben ook al sla van het land gegeten. Gister voor het eert ook wat amsoi geplukt...

Soko! Soko!

...en daar gister een heerlijke Surinaamse maaltijd van gemaakt. Amsoi met varkensvlees. Ik had het nog nooit op, maar het is wat mij betreft waarlijk divien te noemen.

Odi odi fu Romenikondre!