SVVHDB — LVI

Zaterdagavond. De hele dag had Isza gewerkt bij Bade Ioan. Kwam ze nog even langs, zag mij met de grastrimmer het gras bijhouden. Dat verzetje werd me niet gegund want zij maakte het karwei af en deed nog wat bijhoudwerk in de tuin.

Geen sigaretten. Aldus een avondwandeling naar Tibi. Een biertje samen en die sigaretten dus. Een merk — Golden Monkey — waar ik van z’n never nooit niet had gehoord.

Nader onderzoek leert dat het een merk is dat zowel in China als in dit land wordt geproduceerd. Ene Meneer Zhang uit Buzău is namens de Gong Chang wereldwijde fabrieken de baas van Sinoroma, een Roemeense fabriek met Chinees kapitaal. Althans zo lijkt het, want Sinoroma heet inmiddels “China Tabacco International Europe Company” en de eerder gevonden Gong Chang kom ik niet meer tegen... ...en de website sinoroma.ro bestaat ook al niet meer....
Hm, wederom een daad van langzaamaan Europa veroverende Chinezen?

Ach, het is zaterdagavond, we kletsen over van alles en nog wat en we geraken te spreken over een cadeau voor Kinga en haar man als straks in juli of augustus hun baby geboren wordt.
Een kinderwagen lijkt ons wel wat en Isza zegt dat er morgen een tweedehandsmarkt in Târgu Mureș is. Ze zal haar in Târgu Mureș wonende zus Rozika om nader details vragen.

De volgende dag, zondaguchtend half negen, belt Isza op. Om half een kunnen we bij haar zus langs en de het beste is vroeg naar de markt te gaan.

Ik zoek via het navigatieprogramma iGo het adres op — Strada Insulei en aldus ga ik eerst naar Laslău Mic om Isza op te halen.
In een vrolijk wit–met–bloemetjes–zomerjurk staat ze me al op te wachten. Een tas met etenswaren voor haar zus in de hand.

Vlot rijden we de markt aan. Het is pal naast het stadion van ASA Târgu Mureș. Aan de andere zijde van de markt stroomt de rivier de Mureș.
Het is heel erg warm en propvol met mensen. Veel kleding en veel Rromavrouwen met lange rokken. Het is me te druk en te opvallend om foto’s te maken.
Een wandelwagen vinden we wel, maar die zijn inclusief kleuters en peuters. Wat we ook vinden, althans Isza wijst me er op, is een tijger van keramiek.

---

‘Die maakte ik vroeger ook op de fabriek,’ zegt ze. Het maakt me meteen duidelijk wat haar werk vroeger inhield en ik koop de tijger voor vijftien lei. Niet nadat ze naar de stempels onderop het beeld gekeken heeft en me verteld dat de kleur rood van de stempels inhoudt dat het eerste kwaliteit is. Mindere kwaliteiten hebben groene en blauwe stempels.
Wat later koop ik een boek met een schattig leeslintje: Giurgiu Emil, Sighișoara, București, 1982. Een uitgave van Editura Sport–Turism, een uitgeverij waar eigenlijk helemaal niets meer over terug te vinden is, behalve antiquarisch aangeboden uitgaven. Wel worden in het voorwaaord Kameraad Dr. Gheorghe Constantinescu van Uitgeverij Sport–Toerisme bedankt, evenals Kameraad Oprișia Mircea, de directeur van het Typografische Bedrijf in Sibiu.
In dat prachtig boekwerkje vind ik een foto van de Intreprinderea de Sticlărie și Faianță — De Glaswerk– en Tegelfabriek.

In 2012 is dit bedrijf overgenomen door Cesiro en aldus worden er nog steeds producten gemaakt. Isza vertelde me over de drieploegendienst, de reisafstand die groot was, het harde werken, maar ook dat ze altijd geschenken had om weg te geven — hele serviezen, beeldcollecties verdwenen in haar tas de fabriekspoort uit. Zelf had ze niets meer uit die tijd. Dus deze tijger maakt een hoop goed.

Naast boek en tijger koop ik een setje gutsen voor haar, zodat het bewerken van hout weer eens kan oppikken. Tot slot koop ik een haakse slijpschijf, ook wel “flex” genoemd. Er staat nog een tafelblad op me te wachten dat in boerenstijl dient te worden geschuurd. Zodat de tafel daarna eindelijk in de lak kan.

Het is van het merk Straus — ook nog nooit van gehoord, net als die sigaretten — uit Austria, dus dat klinkt veelbelovend. Wel gaat er een lampje branden als ik moet denken aan mijn messenset waar Switzerland op staat en die gewoon in China zijn vervaardigd.
En. Ja hoor. Oostenrijk blijkt ook gewoon China te zijn — hm, wederom een daad van langzaamaan Europa veroverende Chinezen?

Hoe dan ook, als het weer het toelaat — het is boven de dertig graden buiten — dan ga ik doehetzelven; Isza is er dan toch niet, want die is nog steeds aan het worstelen met het onkruid bij Bade Ioan.